تاي چي چوان
سرمنشا تحولات تاي چي چوان
تاي چي چوان از مهمترين هنرهاي رزمي در کشور چين بشمار مي رود . اين رشته رزمي بر اساس 3 نظريه که ريشه در طب سنتي چين دارند پايه ريزي شده است . اين سه نظريه عبارتست از :
1- نظريه تنفس تائوئيست
2- نظريه يين و يانگ
3- نظريه انرژي jingluo
حرکات هماهنگ تاي چي جسم و روح را متحول ساخته , در نتيجه کارآئي ما را در زندگي بالا مي برد و از آنجائي که حرکات آن بسيار آرام مي باشد , باعث ذخيره انرژي شده و به تمرکز ما کمک مي نمايد و باعث افزايش کارآيي فرد در تمامي ابعاد زندگي شخصي و اجتماعي مي گردد . هر فردي با هر سن و سالي مي تواند از آن بهره بگيرد . تاي چي به دليل نقش عمده اي که در سلامتي انسان بر دارد , بسيار حائز اهميت مي باشد .
تاي چي چوان , از شاهـکار هاي ورزش باستاني ووشو مي باشد . اين ورزش وسيله اي است . براي نگهداشتن وضع بدن در حالت طبيعي ، جلوگيري از بيماري و بهبود امراض . تاي چي روي بهبود بيماريهاي مزمن مانند فشار خون , ضعف اعصاب و ناراحتي هاي ريوي اثر دارد . تمرين منظم تاي چي , مي تواند خاصيت ارتجائي نسوج , ششها و ريه ها و حجم تنفسي سينه و ظرفيت تهويه کردن ششها را افزايش دهد و تبادل اکسيژن و دي اکسيد کربن را بهبود بخشد . تمرينات تاي چي همچنان مي تواند استخوانها , ماهيچه ها و مفاصل را قوي بکند .
حرکات تاي چي به سبکي و آهستگي و به حالت طبيعي صورت پذيرد . منظور از طبيعي بودن به اين معنا نيست که انها را شل و بي روح و بي جان انجام دهيم , بلکه ضروري است که قدرت و ملايمت با هم ترکيب شوند . ديگر آنکه ذهن بايد آرام و در عين حال هوشيار باشد و با هوشياري به بدن فرمان دهد . در حرکات تاي چي ضروري است که حرکات با هوشياري انجام شود و در آنها آرامش وجود داشته باشد . بنابراين در تاي چي لازم است که حالتهاي فيزيکي توام با اراده و تمرينات تنفسي تعليم داده شوند . وقتي درجه بالائي از تمرکز ايجاد شود , حرکت با کيفيت بالاتري صورت مي گيرد و اعمال فيزيکي بدن به صورت بهتري تنظيم ميشود. در تاي چي دستها , چشمها , بدن و اعضاي ديگر به عنوان يک واحد عمل مي کنند , که در آن پاها به عنوان پايه و کمر به عنوان محور مي باشد . هر بخش از بدن حرکات ثابتي را بصورت ملايم و آهسته انجام مي دهند . مورخان بر اساس تحقيق و بررسي , برروي قدمت تاريخ چين به اين نتيجه رسيده اند که تاي چي براي اولين بار در روستاي Wenxian واقع در ايالت Henan نزديک شهر Dinasty Qing انجام شده است . گسترش و پيشرفت اين هنر رزمي به مدت 300 سال طول کشيد و استادان اين حرفه در اين مدت پربارتر و غني تر شدند .
سبکهاي مختلفي که در مدارس تاي چي تدريس مي شودعبارتنداز سبک Chen , سبکYang , سبکWu , سبک Wuyaxiang و سبک Sun مي باشد.دليل تمايزاين سبکها از يکديگر ويژگيهاي خاص هر کدام از آنهاست .
1 – نظريه تنفس تائوئيسم :
تنفس تائوئيسم براي به جريان انداختن صحيح نيروي چي بکار مي دود . در تنفس تائوئيستي , طريقه تنفس معمولي و در ناحيه پائين شکم در زمان دم و بازدم معکوس مي شود . در اين روش به هنگام دم شکم جمع شده و در هنگام بازدم شکم منبسط مي شود . هنرجو در حين انجام تمرينات نبايد تنفس را حبس نمايد و يا با فشار خارج نمايد .
روش عمل : از طريق بيني به آرامي هوا را به داخل ببريد . سپس پايين شکم را به آرامي منقبض ساخته و به بالاي ناف بکشيد . زماني که ششها پر شدند به آرامي نفس را به بيرون بدهيد . عمل دم «يين» و عمل بازدم « يانگ » محسوب مي شود . اين دوبايد با هم به ارامي انجام شوند . همانند دايره ين و يانگ که يکي به آرامي به ديگري تبديل مي شود . در هنگام بازدم به آرامي تان تين و پائين شکم را به خارج فشار دهيد . ناحيه اي که تان تين قرارا دارد : محلي است که انرژي چي تجمع يافته و دوران کوچک از آنجا آغاز مي گردد . با انجام اين تمرين عضلات شکم در ناحيه تان تين به خوبي پرورش يا فته و در هنگام دم و بازدم به اندازه کافي انقباض و انبساط پيدا ميکند. در ابتدا انبساط شکم در حين بازدم ممکن است کمي سخت باشد ولي به تدريج عضلات خواهند توانست تا حداکثر توانايي خود منبسط شده و شکم از ناحيه ناف تا ناحيه شرمگاهي انبساط پيدا کند . هنر جو نبايد با فشار ناحيه تان تين را منقبض سازد بلکه اين کار بايد يه آرامي صورت بگيرد . در اين تنفس از حداکثر ظرفيت ريوي استفاده ميشود. تنفس عميق باعث ميشود که ارگانهاي داخلي بدن با ريتم تنفس تکان خورده و باعث تحرک و تقويت آن ميشود .
2- نظريه يين ويانگ :
نظريه يين ويانگ يک برداشت اعتقادي است . به عبارت ساده تر دو صفتي هستند که تغييرات سيکلهاي زندگي را مد نظر دارند : تغيراتي که ميتوانند در هر زمينه اي باشند . يين ويانگ همچنين معرف يک نوع روش فکري است که دو قطب هر چيز يا هر وضعتي را در نظر ميگيرد.
يانگ در حقيقت آن قسمت از دامنه يک تپه را نشان ميدهد که درمعرض نور آفتاب قراردارد و روشن است و معرف اين خصوصيات مي باشد : حرارت - فعاليت – روشنايي . علائم مشخصه ظهور فزيکي يانگ به قرار زير ميباشد :
(1) تب هر گونه احساس درد در بدن .
(2) کار زياد و پر کاري بدن .
(2) هر نوع ورم و درد نسوج و بافتها و اعصاب .
تئوري يين و يانگ را ميتوان به صورت يک تصوير کوچک نشان داد که معارف تبادل تاثير گذاري ميان يين ويانگ است . يا هر يک از اين دو مولد ديگري است . يا هر يک از اين دو متضاد ديگري است . يا هر يک از اين دو طرف ميتواند بخشي از يک ديگر را شامل شود . يا هر يک از اين دو ميتواند جايگزين ديگري شود تئوري يين ويانگ حدود 800 سال قبل از ميلاد مسيح طي مدت طولاني در کشور باستاني چين پي ريزي شده اشت .
يين ويانگ از جهان تصوري سياه وسفيد نشان ميدهد . بر پايه اعتقادات « يانگ » معرف خورشيد و « يين » معرف ماه است . اين دو روشني بخش جهان از مشرق ظهور ميکنند و بعد با حرکتي مشهود به سوي جنوب و بعد از آن به جانب غرب مي روند. در طب سنتي « يين ويانگ » در هر شخص حالت متوازن و متعادل دارند و اين با خود انسان است که اين دو نيرويي را که در بدن دارد تحت کننترل خود دراورد. « يانگ » مانند آتش است و شعله هاي آن زبانه کشيده و بالا ميرود و گرما به وجود مي آورد و يين مانند باران فرو مي ريزد خنکي ايجاد ميکند و راکد است .
به اين ترتيب با آنچه گفته شد دو تعبيري که از « يين ويانگ»وجود دارد و سنتي است به عنوان يک سر منشا در تمامي تحقيقات نظري در علوم پژشکي تائوئيستي مورد استفاده بوده و در نتيجه روز و خورشيد همان « يانگ» و شب وماه همان « يين» مي باشد .
در چين باستان ساعتهاي چيني را بر اساس يين ويانگ محاسبه ميگردند .
پنچ ارگان حياتي بدن انسان «يين » هستند. اين پنچ ارگان عبارتند از : کبد , قلب , طحال , ريه ها , کليه ها وشش . موارد دروني ديگر يانگ هستند , که عبارتند از : مثانه, کيسه صفرا , روده دراز و ياريک , معده , ....
ذر طب قديم وکلاسيک چين , «يين و يانگ » به طور دائم و لا ينقطع در بدن انسن در حال حرکت هستند . در مورد حيات , چها رتحول تشخيص داده شده است , که عبارتند از : تولد زندگي , بيماري ومرگ . د رعهد باستان در رساله ها و نوشته ها از زنجيره اي بودن اين چهار تحول سخن گفته شده است .
يين , کلمه چيني يين, د راصل براي نشان دادن آن سوي تپه اي به کار مي رفته که در تمامي طول سال , از خورشيدو آفتاب محروم بوده است . اين واژه با خصوصياتي از قبيل, سرما , انفعال , تاريکي و درون گرايي ارتباط دارد و علائم ظهور آن به شرح زير است :
(1) احساس سرما در بدن .
(2) پرکاري بدن .
(3) هر گونه افت نسوج .
اين طبقه بندي در مورد « يين و يانگ » نمي تواند امري مطلق به حساب آيد , و در موقع به کار بردن اين لغات بايد دقت کرد تا کاملا به موضوع مورد نظر مربوط باشد .
«يين و يانگ » به اتفاق يگديگر را خلق مي کنند . براي مثال : در طب سنتي گفته مي شود , که انرژي ((چي )) از خون ساخته ميشود . «يين » و خون به وسيله انرژي « يانگ» به جريان افتاده و به جلو مي رود .
انرژي آسمان يانگ ناب است , انرژي زمين نيز يين ناب است . خود انرژي و نفس يا (دم ) يانگ است . شکل و قالب ونيز ماده , يين است . اندرون انسان يين و ظاهر انسان يانگ است . نيرو و قدرت يانگ است . تغذيه يين است . در خوراکيها و نباتات نيرو زا و نيروبخش, يين و يانگ نيز حضور دارند . در بوها آنچه قويتر است , يين است و آنچه سبکتر است , يانگ به حساب مي آيد . در طعم ومزه ها , ترشي وتلخي , يانگ , شيريني و خنثي و بي طرف , تندي , شوري , يين است .
3- نظريه انرژي jingluo :
بر اساس اين نظريه کانالهايي در سيستم دروني بدن وجود دارد , که از ميان آنها اطلاعات و انرژي از نقطه اي به نقطه ديگر جريان مي يابد .
نقاط طب سوزني به عنوان گره هايي که در طول شبکه « جينگ لائو » پراکنده هستند تلقي مي شوند . اين سيستم داراي عملکرد ويژه اي است . کانالهاي اين سيستم در تمامي طول بدن پراکنده هستند , نقاط داخلي را به هم متصل مي سازند و سپس به اندامهاي ديگر مي رسند . در طول هر کانال نقاط مخصوص طب سوزني وجود دارد . عمل اين کانالها به جريان انداختن نيروي « چي » و خون است که با وضع فيزيولوژيک انسان ارتباط مستقيم دارند . پر خوني و انسداد در طول اين کانالها , جريان خوني و نيروي « چي » را قطع مي سازد و باعث بر هم خوردن تعادل ميان نيروهاي « يين ويانگ » ميشود . بنابراين قدرت بدن را نسبت به بيماري کم مي سازد . از همين رو اغلب روشهاي درماني در چين بر اساس رفع انسداد آنها قرار گرفته شده است . نقاط طب سوزني در طول اين کانالها , نقاط حياتي هستند که در آنها نيروي چي و خون تجمع يافته و توزيع مي شود . لازم به توضيح است که نيروي (چي ) نه تنها در اين کانالها جريان دارد , بلکه همين جريان سبب تصفيه و پاکيزگي اين کانالها مي شود . تاي چي , با حرکت دادن اندامهاي مختلف بدن , باعث جريان نيروي «چي » در ارگانهاي داخلي مي شود .
منبع تمامي حرکات بدن ( انرژي چي ) مي باشد . به اين معنا که تمام فعاليتهاي فزيکي ( از قبيل راه رفتن و ....) فعاليتهاي پسيکولوژيک ناخود آگاه انسان ( از قبيل تپش قلب و....) به وسيله اين انرژي يا نيروي حياتي حادث مي شود . اين نيرو در نصف النهار انسان, که نقاط مستعد انجام فرايند طب سوزني است و نيز در بافتهاي بدن , جريان پيدا مي کند .
«چي » بدن انسان را در مقابل حملات اقليمي آزار دهنده ( سرما _ باد _ رطوبت و ...) محافظت و حمايت مي کند و بخصوص در مسدود کردن يا گشودن منافذ پوست نقش قاطعي را به عهده دارد .
«چي » مبادلات وتغييرات بدن را کنترل و هماهنگي و هارموني آنان را منظم و مرتب مي کند . بخصوص «چي » ميزان استفاده از خون , عرق و اشک و ...را سرو سامان ميدهد .
«چي » حفظ مواد و جوهرهاي اندامهاي انسان را عهده دار است . اين «چي » است که به اندامهاي بدن اجازه ميدهد سر جاي خود بوده و جلوي هر گونه افت و کاهش وسيلان خارج از اندازه مايعات حياتي ( مانند اسپرم ...) را بگيرد .
و بالاخره «چي » بدن انسان را گرم نگه داشته و بر اساس سيستم , گرم کننده , اين گرما را حفظ و در نتيجه در مصرف انرژي بدن انسان صرفه جويي مي کند .
تاچي , ورزشي براي متناسب ماندن مي باشد . تاچي تمرين بدن سازي منحصر به فردي است که براي تمامي رده هاي سني مفيد مي باشد . تاي چي , ورزشي مناسب و مفيد براي ارگانهاي داخلي و خارجي و همچنين پوست و استخوان مي باشد .
تاثيرات تاي چي بر روي سيستم عصبي مرکزي
عملکرد عمده سيستم اعصاب مرکزي , تنظيم فعاليتهاي سيستمهاي بدن, به طوريکه بدن قادر به ايجاد تعادل بين محيط داخلي و خارجي باشد ,است . اجرا نشدن و از کار افتادن اين عملکرد سيستم اعصاب مرکزي منجر به بيماري مي شود . بنابراين لازم به ذکر است که سيستم اعصاب مرکزي و تاي چي عملکردهايي کار آمد هستند . تاي چي , تحت هوشياري , تمرکز بر روي «دان تين » . بيرون کردن افکار آشفته و سست کردن پوسته دماغي به صورتيکه هيجان بيش از حد به عنوان ناهنجاري تلقي شود , تمرين مي شود .
تاثيرات مثبت تاي چي بر روي اعضاء داخلي
تمرين تنفس , تاي چي , به صورت آرام , آزاد ( رها ) , آهسته , يک نواخت , طولاني وعميق انجام مي شود , که اين تنفس باعث ذخيره و تنظيم انرژي مي شود و همچنين باعث بالا بردن تمرکز در افراد مي باشد .
هماهنگي و تعادل اعضاي دروني دو ويژگي مهم در حرکات تاي چي مي باشند . اعضاي بدن انسان با هم و مستقل از هم در يک زنجيره متصل به هم کار مي کنند . به طوريکه اگر يکي از حلقه ها از حرکت بايستند , حلقه هاي بيشماري ايجاد شده تا حرکت ادامه پيدا کند .
با وجود «دان تين » که به عنوان محوري تلقي مي شود, که پيرامون آنرا انرژي فرا گرفته است و تاي چي با تنفس يکنواخت وعميق و هماهنگ و با باز وبسته شدن قفسه سينه و بطن که بهترين دسترسي به اعضاي داخلي مي باشند , شکل گرفته است . ثابت شده است که تمرين تنفس در تاي چي مي تواند سرعت حرکت ديافراگم را سه تا چهار برابر زياد کند . بنابراين تمام اعضاي داخلي مي تواند از پبغام آرام و يکنواخت بهرمند شوند . انعطاف پذيري اعضاء و تعادل بين آنها و پيشرفت در تنفس , متابوليسم , هضم کردن و سيستم چرخه اي بدن سيتم ايمني بدن را در مقابل بيماريها بالا مي برد .
اثرات متبت تاي چي چو آن بر روي ماهيچه ها و استخوانها
حرکات دوراني , تاي چي, ماهيچه ها ( عضلات ) و استخوانها را تحريک مي نمايد . حرکات تاي چي مستلزم , ترکيب نرمي وسختي در ارتباط با تئوري «يين ويانک » و قوانين زيست _ حرکتي است . حرکات دوراني , بدن را در وضعيت کششي بخصوصي در نواحي دان تين مياني وکمر قرار ميدهد . حالت انعطاف پذيري در همگام تمرين در تمامي نقاط بدن ديده ميشود . در اين هنگام , جريان خون در تمام بندها و بافتها اطراف ماهيچه ها تسريع مي يابد . با تصفيه سازي کانالهاي درون بدن و تقويت ماهيچه ها و استخوانها, از نارحتيهاي استخوان وپوکي استخوان جلوگيري مي شود . به علاوه تاي چي , در جلوگيري و درمان از کار افتادگي ماهيچه هاي پشتي, آرتروز شانه, رشد بيش از حد استخوانها و نارحتيهاي مهره گردن که معمولا در افراد مسن تر رخ مي دهد, موثر مي باشد .
اثرات مثبت تاي چي چو آن بر روي سيستم گردش خون
سيتم گردش خون, تمام انرژي لازم را براي فعاليتهاي انسان و سوخت و ساز بدن تهيه مي کند . تغذيه و حفاظت سيتم گردش خون مي تواند, ضعف پيري را به تاخير بياندازد و سسب کسب قدرت شود .
همانطوري که در بالا اشاره شد, حرکات دوراني (مارپيچي) در تاي چي به اعضاي داخلي پيغام ميدهد . و همچنين در عملکرد سرخرگها, سياهرگها و مويرگها تاثيرات مثبتي دارد . با تمرينات تاي چي, خاصيت ارتجاعي رگها ارتقاء داده مي شود, غلظت خون کم مي شود, سرعت جريان خون بالا مي رود و در پايان باعث بالا رفتن قدرت بدني مي شود . هر چه خون بيشتري به شخص برسد, عمل سوخت و ساز قلب بالا مي رود . توان روحي بالا, انرژي و تمرکز باعث بالا رفتن طول عمر مي شود .
اثرات مثبت تاي چي چو آن بر روي حس هاي پنچگانه
اعضاي احساس پنچگانه, دور نمايي از روح را منعکس مي نمايد . همچنان که گفته شدکه «چشمان پنچره روح هستند », بنابر اين لازم مي باشد که از عملکرد حسهاي پنچگانه مطمئن شويم .
در تاي چي, براي آرام کردن اعصاب صورت احتياج به, آرامش, تمرکز داريم و همچنين چشمها وگوشها ولبها و بيني وزبان مي بايست در وضعيت درستي قراد داشته باشند .
فعاليت و توسعه دائمي مويرگها به اعصاب صورت, خاصيت ارتجاعي داده وباعث تغذيه مناسب تر آنها براي انجام عملکردشان مي شود. بعد از انجام تمرينات تاي چي, در مدت زماني معين چشماني درخشان وگيراتر و صورتي گلگون پيدا مي نماييم . که اين مسائل ثابت ميکند که تمرينات تاي چي, باعث تغذيه چشمها و پوست مي شود.
تاثيرات مثبت تاي چي چو آن بر روي وضعيت (تمايلات ) افراد
تمايلات خوب و خود پروري نشانه روح سالم است . علاوه بر تاثيرات تاي چي بر روي حرکات و تکنيکها, تاي چي به افراد کمک مي کند تا بر خشم خويش غلبه نمايدو باعث پيشرفت سريع در اين رابطه بر روي افراد مي باشد .
در تاي چي, براي بدست آوردن تمرکز و آرامش و حرکت وسکون, نياز به روح آرام داريم . تاي چي در محيط داخلي براي بکار گيري اصول خارجي در ذهن افراد توازن ايجاد مي کند.
« آرامش با افکار راحت (آرام ) همراه است. »بيقراري و ناآرامي با ذهن مشوش همراه است . آرامش مي تواند, بيقراري را بپوشاند.
<**ادامه مطلب...**>اين عقيده مردم چين باستان, در مورد توسعه و رشد طبيعي ذاتيشان بود. تاي چي, مردم را در برابر وسوسه هاي خارجي مقاوم مي نمايد . عموما تصديق شده است افرادي که به تاي چي مي پردازند از افسردگي نجات پيدا مي نمايند و از اخلاق خوب وشايسته اي بر خودار مي شوند .
چگونگي آموختن و پرداختن به تاي چي چو آن
در ابتدا از حرکات سخت و مشکل تاي چي چو آن نبايد هراسي به دل راه داد . در حرکات تاي چي, قسمتهاي مختلف بدن به طور همزمان با يکديگر حرکت مي نمايند . در هنگام تمرين بايد تمام ذهنتان متمرکز به تمرين خويش باشد و به ساير مسائلي که در حوالي خويش احساس ميکنيم توجه اي ننماييم .در تاي چي پر و خالي بودن گامها را کاملا احساس مي نماييم . به عبارت ديگر پايي که تمام وزن بدن را تحمل مي نمايد پر وپايي که هيچ وزني بر روي آن قرار ندارد خالي مي باشد . برخي از افراد به خاطر سختي تمرينات, زمان کمي را به انجام آن اختصاص مي دهند . در حقيقت براي آموختن تاي چي, ميبايست صبر و استقامت بدن را بتلا برد و پشتکار زيادي به خرج داد و با عزمي راسخ کليه حرکات تاي چي را, موبه مو فرا گرفت
نظرات شما عزیزان: